Producten uit de bergen

In 2012 heeft de EU een regeling voor facultatieve kwaliteitsaanduidingen ingesteld om het producenten van landbouwproducten makkelijker te maken de waardetoevoegende kenmerken of eigenschappen van hun landbouwproducten kenbaar te maken (Verordening (EU) nr. 1151/2012). Dit voor twee types producten: producten uit de bergen en producten van eilandlandbouw. Vooral de regeling omtrent producten uit de bergen is interessant om even van dichter bij te bekijken.

Voorwaarden

De aanduiding ‘product uit de bergen’ mag alleen gebruikt worden voor een beperkte lijst van producten voor menselijke consumptie waarvan:

• zowel de grondstoffen als de diervoeders voor landbouwhuisdieren, hoofdzakelijk uit berggebieden afkomstig zijn;
• in het geval van verwerkte producten, de verwerking eveneens in berggebieden plaatsvindt.

Maar wat verstaat men onder een berggebied in deze context? Hiervoor wordt verwezen naar art. 18, lid 1 van Verordening (EG) nr. 1257/1999. Daar leren we dat het gaat om gebieden die worden gekenmerkt door in aanzienlijke mate beperkte mogelijkheden voor grondgebruik en veel hogere kosten van werkzaamheden. De beperkte mogelijkheden en hogere kosten moeten het gevolg zijn van ongunstig klimaat en/of hellingen die te steil zijn voor bepaalde machines.

De vereisten voor de kwaliteitsaanduiding ‘product uit de bergen’ werden verder verduidelijkt door de Europese Commissie in de Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 665/2014. Zo werd onder meer verduidelijkt wat onder ‘hoofdzakelijk uit berggebieden afkomstig‘ inhoudt.

Wat producten van dierlijke oorsprong betreft, mag de aanduiding ‘product uit de bergen’ worden toegepast op producten van dieren die ten minste twee derde van hun leven in die berggebieden zijn gehouden, indien de producten in dergelijke gebieden worden verwerkt.

Transhumance

Er werd hierop wel een uitzondering voor transhumance ingevoerd: de aanduiding ‘product uit de bergen’ mag worden toegepast op producten van transhumante dieren die ten minste een kwart van hun leven in het kader van het transhumancesysteem weiland in berggebieden hebben begraasd.

Transhumance is het verplaatsen van vee tussen de bergen en het dal naar gelang van het seizoen. Het waarborgt de instandhouding van hogergelegen weilanden die niet geschikt zijn voor standweiden en van traditionele cultuurlandschappen in berggebieden. Transhumance levert ook milieuvoordelen op, bijvoorbeeld een lager risico op erosie en lawines.

Omdat niet elke streek het toelaat dat transhumante dieren twee derde van de tijd in de berggebieden gehouden worden, moeten zij dus maar een kwart van hun leven hier doorbrengen.

Bijenteelt

Wie al eens een trektocht in de bergen onderneemt, zal weten dat ook bijenteelt belangrijk is in bergachtige streken. De bijenteelt kreeg daarom specifieke aandacht in de Gedelegeerde Verordening. De aanduiding ‘product uit de bergen’ mag worden toegepast op producten van de bijenteelt indien de bijen de nectar en het stuifmeel uitsluitend in berggebieden hebben verzameld.

Maak jij binnenkort je droom waar en word je berg- of eilandlandbouwer? Contacteer Jazz.legal voor info omtrent de facultatieve kwaliteitsaanduidingen.